در سالیان گذشته بحثهای گستردهای در محافل علمی جهان درباره راهکارهای ارائه اینترنت رایگان و آزاد به تمام ساکنان زمین و خصوصا ساکنان مناطق محروم و روستایی مطرح شد که یکی از آن موارد بهرهگیری از پوشش ماهوارهای برای ارائه اینترنت آزاد و رایگان به ساکنان کشورهای مختلف بود اما با توجه به بار مالی سنگین این عملیات این راهکار فعلا کنار گذاشته شده است.
شرکت گوگل که در حوزه فناوریهای نوآورانه پیشگام عرصه فناوری اطلاعات و ارتباطات است در شاخه پروژههای نوآورانه خود موسوم به Google X اقدام به تعریف پروژه بالون (Project LOON) کرده است. این پروژه با هدف بهرهگیری از بالونهای ارزانقیمت هلیوم برای ایجاد پوشش شبکه اینترنت رایگان و آزاد برای ساکنان زمین ایجاد و تعریف شده است.
در اولین آزمایش 30 بالون به مدت دو هفته به جو فرستاده شدند و توانستند به خوبی و با کیفیت بالا دسترسی به اینترنت را برای 50 کاربر در نقاط مختلف نیوزیلند تامین کنند. هر بالون پرشده با گاز هلیوم 15 متر طول دارد و قادر است بیش از صد روز به صورت مستمر به انجام ماموریت بپردازد. نکته جالب توجه سرعت بالای این شبکه است که بنا بر آزمایشهای انجام شده نوع شبکه آن نسل سوم تلفن همراه یعنی 3G است و این نکته بیانگر این ویژگی است که کلیه شهروندان از جمله دارندگان تلفنهای همراه قادر به بهرهگیری از این شبکه خواهند بود. هر بالون در کنار تجهیزات مخابراتی، مجهز به سیستم ناوبری و پنل خورشیدی است تا بتواند بهطور همزمان علاوه بر تامین انرژی مورد نیاز خود، قادر به مسیریابی و هدایت باشد.
هر بالون قادر است فضایی به مساحت 1255 کیلومتر مربع را پوشش دهد، بنابراین بهراحتی میتوان پوشش اینترنت لازم برای شهروندان شهر تهران را با این راهکار تامین کرد. گوگل امیدوار است با ارسال 300 بالون بتواند پوشش جهانی اینترنت را تحقق بخشد. مقصد دوم برای آزمایش این پروژه کشور هند است زیرا مقامات هندی علاقهمندی بالایی به گسترش شبکه اینترنت و در نتیجه بهرهگیری از خدمات ارزش افزوده آن در راستای توسعه ملی کشور هند دارند. در دومین آزمایش قرار است ارائه پوشش اینترنت رایگان برای چند روستا مورد بررسی و آزمایش قرار گیرد.
در صورت موفقیت این پروژه در هندوستان که جمعیت کاربران اینترنت آن بالغ بر 130میلیون نفر است ولی تعداد کاربران تلفن همراه بیش از 900میلیون نفر است، میتوانیم شاهد یک انقلاب در افزایش ضریب نفوذ اینترنت در بین کاربران هندی باشیم. در صورت موفقیت این پروژه در آزمایشهای مختلف آتی مطمئنا با توجه به سیاستهای دولت آمریکا و شرکتهای فناوریمحور تابع آن از جمله گوگل مطمئنا باید در سالهای آتی منتظر شنیدن خبر پرواز این بالونها بر فراز شهرهای کشورمان از جمله مشهد و تهران باشیم!
نباید فراموش کرد این پروژه پیشتر توسط ارتش ایالات متحده و در راستای ایجاد شبکه ارتباطی بین نیروهای این ارتش در افغانستان مورد بهرهبرداری و آزمایش قرار گرفته است و این پروژه گوگل نسخه عمومی پروژه نظامی ارتش است. اینترنت ابزاری برای جهانیسازی گفتمانهاست، هر که به آن مجهز شود، گفتمان جهانی را به نفع خود شکل خواهد داد. باید آگاه بود که «اینترنت چمدانی» که در سالهای گذشته مطرح شد تنها یک بخش از پروژه ضدامنیتی دشمنان اسلام و انقلاب بود و فناوریهای مختلفی به صورت مکمل این پروژه در حال تعریف و توسعه هستند بنابراین باید حوزه و ابعاد دفاع سایبری کشور بیش از پیش توسعه یابد و کارشناسان این حوزه با نگاهی جامعتر به فناوری اطلاعات و ارتباطات بنگرند.